• ‘Mae llyfr yn ddelwedd o fywyd’: Fìorachd is ficsean ann an An Dosan Norma NicLeòid is Melog Mihangel Morgan

    Author(s):
    Nathaniel Harrington (see profile)
    Date:
    2023
    Subject(s):
    Scottish Gaelic literature, Welsh literature, Ontology in literature, Fiction, Celtic literature, Comparative literature
    Item Type:
    Article
    Tag(s):
    Norma NicLeòid, Mihangel Morgan
    Permanent URL:
    https://doi.org/10.17613/2rn8-h697
    Abstract:
    Anns an aiste seo bheirear sùil air dà nobhail, An Dosan (2015), le Norma NicLeòid, agus Melog (1997), le Mihangel Morgan, a’ sgrùdadh mar a tha iad a’ riochdachadh agus a’ ceasnachadh na dàimhe eadar ‘fìorachd’ is ‘ficsean’. Le bhith a’ sgrùdadh an dà theacsa seo ri taobh a chèile, feuchar ri sealltainn gur urrainn do theacsaichean litreachasail a bhith feumail mar thùsan ‘teòiridheil’, agus le bhith a’ cur nobhail Ghàidhlig an còmhradh ri nobhail Chuimris, thathar a’ feuchainn ri ‘litreachas coimeasach Ceilteach’ a thaisbeanadh. Tha na nobhailean seo a’ togail cheistean cudromach mun sgaradh fharsaing a nithear eadar ‘fìorachd’ is ‘ficsean’, ceistean a tha co-cheangailte ri dùbhlain phoileataigeach cho-aimsireil: buaidh na colonachd-tuineachaidh ann an Amaireaga a Tuath, an dàimh eadar sòisealtas is ‘tinneas-inntinn’, agus cunnartan is cumhachdan an nàiseantais san latha an-diugh. // Yn y traethawd hwn archwilir dwy nofel, An Dosan (2015), gan Norma NicLeòid, a Melog (1997), gan Mihangel Morgan, gan ddadansoddi sut y maent yn darlunio ac yn holi’r berthynas rhwng ‘realiti’ a ‘ffuglen’. Trwy ddadansoddi’r ddau destun hwn wrth ei gilydd, ceisir dangos bod testunau llenyddol yn gallu bod yn ddefnyddiol fel deunydd ‘theoretaidd’, a gan roi nofel Aeleg mewn ymddiddan â nofel Gymraeg ceisir arddangos ‘llenyddiaeth gymharol Geltaidd’. Mae’r ddwy nofel hon yn codi cwestiynau pwysig am y rhaniad llydan a wneir rhwng ‘realiti’ a ‘ffuglen’, cwestiynau sy’n gysylltedig â heriau gwleidyddol cyfoes: dylanwad yr wladychiaeth ymsefydlwr yng Ngogledd America, y berthynas rhwng cymdeithas ac ‘afiechyd meddwl’, a pheryglon a grymoedd y cenedlaetholdeb heddiw.
    Metadata:
    xml
    Published as:
    Conference proceeding     Show details
    Publisher:
    Association of Celtic Students
    Pub. Date:
    2023
    Proceeding:
    Proceedings of the Association of Celtic Students, vols. VIII and IX
    Page Range:
    93 - 105
    Status:
    Published
    Last Updated:
    2 months ago
    License:
    Attribution
    Share this:

    Downloads

    Item Name: pdf harrington-2023-mae-llyfr-yn-ddelwedd-o-fywyd.pdf
      Download View in browser
    Activity: Downloads: 17

    Back to Deposits